Εργοθεραπεία

• η αυτοφροντίδα-αυτοεξυπηρέτηση
• το σχολείο (παραγωγική δραστηριότητα)
• το παιχνίδι/ ελεύθερος χρόνος.

Τα προγράμματα της Εργοθεραπείας είναι εξατομικευμένα και αφορούν παρέμβαση σε:

• Αναπτυξιακή διαταραχή (ΔΑΦ, ΔΕΠ-Υ, Νοητική Υστέρηση)
• Δυσλειτουργία Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης
• Δυσκολίες σε Δραστηριότητες Καθημερινής Διαβίωσης
• Συναισθηματικές διαταραχές (άγχος, φοβίες), προβλήματα συμπεριφοράς
• Περιβαλλοντικές προσαρμογές

Η αξιολόγηση και  η παρέμβαση

Ο Εργοθεραπευτής έχει τις απαιτούμενες επιστημονικές γνώσεις ώστε να πραγματοποιήσει αξιολόγηση και να εφαρμόσει στοχοκατευθυνόμενες δραστηριότητες και μεθόδους για την επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος. Ειδικότερα χρησιμοποιεί:

• την κλινική παρατήρηση
• τη συνέντευξη
• τυπικές και άτυπες δοκιμασίες
• χορήγηση αξιολογητικών εργαλείων

Με αποτέλεσμα να εκτιμήσει τις δεξιότητες/ ικανότητες που υπολείπεται το παιδί. Στη συνέχεια θα θέσει τους στόχους μαζί με την οικογένεια, σχεδιάζοντας έτσι το θεραπευτικό πρόγραμμα που θα ακολουθήσει.

• Αισθητηριακή Ολοκλήρωση (Η Α.Ο. είναι η επεξεργασία πληροφοριών από το κεντρικό νευρικό σύστημα, και δυσκολίες στην λειτουργία της μπορεί να εμποδίζουν ένα παιδί να είναι λειτουργικό στην καθημερινότητά του και να αποδίδει σύμφωνα με τις δυνατότητές του. Η επεξεργασία και ρύθμιση των ερεθισμάτων που λαμβάνει το παιδί γίνεται μέσω των αισθητικών συστημάτων, όπως το αιθουσαίο, το ιδιοδεκτικό, το απτικό, το οπτικό και το ακουστικό, τα οποία θεωρούνται πρωτεύοντα συστήματα για την φυσιολογική ανάπτυξη του παιδιού και την λειτουργία της αισθητηριακής ολοκλήρωσης (Α.Ο.).
• Αισθητικοκινητικά προγράμματα
• M.O.R.E. (Mouth, Oral, Respiration, Eye)
• Wilbarger Protocol
• Therapeutic Listening Program- Θεραπευτική Ακρόαση (Το πρόγραμμα Θεραπευτικής Ακρόασης της Sh.Frick είναι μια evidence-based τεχνική, η οποία υποστηρίζει το άτομο που παρουσιάζει διαταραχή αισθητηριακής επεξεργασίας, ακουστική αμυντικότητα, δυσκολία προσοχής- συγκέντρωσης και επικοινωνιακές δυσκολίες.)
• Sherborne Development Movement (Η SDM ως μέρος ενός ολιστικού προγράμματος για το παιδί έχει εξαιρετικά οφέλη που σχετίζονται με την αναγνώριση του εαυτού και την αναγνώριση των σχέσεων με τους άλλους. Συνδυάζει την σωματική άσκηση με την επικοινωνία, τις κοινωνικές δεξιότητες με τη μίμηση, και την κοινή εστία προσοχής, την επικοινωνία με τις αισθητικοκινητικές δεξιότητες και την ικανότητα να ακολουθείς και να δίνεις οδηγίες.)
• TEACCH
• PECS
• Οπτικο- Αντιληπτικά προγράμματα (Visual Perceptual Programs)

Αδρή κινητικότητα

Είναι οι δεξιότητες που απαιτούν κίνηση ολόκληρου του σώματος και αφορούν στους μεγάλους μύες του σώματος.

• Στατική και δυναμική ισορροπία (βάδιση, μονοποδική στήριξη, τρέξιμο, κουτσό,κ.α.)
• Δραστηριότητες με άνω και κάτω άκρα και μπάλα
• Αμφίπλευρος συγχρονισμός και οπτικοκινητικός συντονισμός

Λεπτή κινητικότητα και γραφοκινητικότητα

Αναφέρεται σε όλες εκείνες τις ικανότητες που αφορούν επιδέξιες κινήσεις των χεριών μας.

• Χειρισμός μικρών αντικειμένων
• Σύλληψη και έλεγχος μολυβιού/ ψαλιδιού
• Αντιγραφική ικανότητα
• Οργάνωση γραφικού χώρου

Οι γραφοκινητικές δεξιότητες προϋποθέτουν τον αποτελεσματικό συνδυασμό δεξιοτήτων οπτικής αντίληψης και κινητικού συντονισμού. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει και τα δύο να έχουν αναπτυχθεί σε ικανοποιητικό βαθμό, αλλά και να συνδυάζονται λειτουργικά μεταξύ τους.

Οπτική αντίληψη

Η οπτική αντίληψη είναι η διαδικασία εκείνη που μας επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε τα αισθητηριακά ερεθίσματα ώστε να δώσουμε νόημα στον περιβάλλοντα χώρο μέσα από την οργάνωση, την αναγνώριση και την ερμηνεία των ερεθισμάτων αυτών. Η αντιληπτική διαδικασία μπορεί να θεωρηθεί ως μία γνωσιακή δεξιότητα, η οποία ανατροφοδοτεί και εμπλουτίζει τη γνωσιακή επεξεργασία (σειρά νοητικών διαδικασιών όπως η απόδοση προσοχής, η μνήμη, η αιτιολόγηση, η επίλυση προβλημάτων, κλπ). Ο οπτική αντίληψη είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο της μάθησης του παιδιού.

Τα παιδιά με προβλήματα στην οπτική αντίληψη αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αναγνώριση, ανάκληση και οργάνωση των εικόνων που απαιτούνται για να κατανοήσουν γραπτά και επεικονιστικά σύμβολα που χρειάζονται για τη μάθηση.

Τα προβλήματα οπτικής αντίληψης συνήθως συνυπάρχουν με κατασκευαστικές και λειτουργικές διαταραχές της όρασης, αλλά μπορεί να εμφανίζονται και χωρίς αυτές.

Πολλά παιδιά με αναπτυξιακή καθυστέρηση, μαθησιακές δυσκολίες και νευρολογικές διαταραχές μπορεί να παρουσιάζουν δυσκολίες οπτικής αντίληψης.

Ένα παιδί για να έχει καλή αναγνωστική ικανότητα θα πρέπει να έχει ώριμη φωνολογική ενημερότητα και ώριμες δεξιότητες οπτικής αντίληψης. Είναι σημαντικές όχι μόνο για την γραφή.